- توسط دکتر علی ملایری
- کد: ۲۱
معرفی آزمایش
نام آزمایش:
پی. اس. آ.
نام های دیگر:
Total PSA; Free PSA; Prostate Specific antigen
علایم اختصاری:
PSA
معرفی آزمایش:
PSA پروتئینی است که توسط سلول های پروستات ترشح می شود.
PSA یک نشانگر سرطان است ولی در هیپرپلازی و التهاب پروستات نیز افزایش می یابد.
سطح PSA با بالا رفتن سن افزایش می یابد.
PSA برای غربالگری سرطان پروستات استفاده می شود. التهاب و عفونت پروستات می تواند به طور موقت سطح PSA را افزایش دهد بنابراین در صورت بالا بودن PSA آزمایش باید دوباره بعد از یک هفته تکرار شود. جهت مانیتور کردن بیماران تحت درمان برای سرطان پروستات آزمایش PSA به صورت دوره ای تکرار می شود.
موارد درخواست آزمایش:
- غربالگری سرطان پروستات
- ارزیابی برای تصمیم گیری جهت بیوپسی پروستات
- وجود علائم مشکوک به سرطان پروستات مانند اشکال در دفع ادرار
Prostate Specific Antigen (PSA)
PSA تقریبا منحصرا توسط سلول های اپی تلیال بافت پروستاتی تولید می شود.PSA با غلظت های بالا در مایع منی وجود داشته و عمل آن ما یع کردن (Liqudifection) کواگولوم (Coagulum) مایع منی است.
PSA مهمترین،دقیق ترین و مفید ترین مارکر برای آدنو کارسینوم پروستات است چرا که در اکثر مردانی که سرطان پروستات قابل توجه از نظر بالینی دارند افزایش می یابد ولی از سوی دیگر گاهی اوقات در موارد خوش خیم هم افزایش پیدا کرده و یا ممکن است حتی در آدنو کا رسینوم پیشرفته پروستات در محدوده طبیعی باشد.PSA به تنهایی شاخص محکمی جهت تشخیص سرطان پروستات نیست و باید حتما با معاینه رکتال همراه باشد چون در هیپرتروفی های خوش خیم پروستات هم می تواند بالا باشد.
PSA ویژه ی پروستات نبوده حتی در بانوان هم یافت می شود و در سرطان پستان میزان آن بالا می رود ،به همین دلیل اندازه گیری هم زمان دو یا چند شاخص مثل آلکالن فسفاتاز جفتی می تواند کمک کننده باشد.
تطابق محدوده مرجع با سن بیمار توصیه می شود چرا که با افزایش سن،PSA به طور متوسطی بالا می رود و پس از 70 سالگی در آقایان حدود ng/ml 6.5 می رسد و در مردان سیاه پوست بیش از سفید پوستان است.
افزایش:کانسر،پروستاتیت،هیپرتروفی پروستات خوش خیم(BPH) ایسکمی پروستات احتباس حاد ادراری مشاهده می شود.دستکاری ها مثل ماساژ،بیوپسی سوزنی،رادیوتراپی،سوندگذاری،دوچرخه سواری ومصرف تستوسترون هم می تواند سبب افزایش گردد.
کاهش:اختگی،مصرف داروهای آنتی آندروژن ،رادیوتراپی،پروستاتکتومی