- کد: ۲۱
یائسگی چیست؟
یائسگی دوره ای در زندگی زنان است که دوره های خونریزی ماهانه برای حداقل 12 ماه قطع شده است و زن دیگر نمی تواند حامله شود. این دوره بخشی از سیر طبیعی بالارفتن سن زنان است. یائسگی هر زمانی پس از 35 سلبگی می تواند رخ دهد ولی سن معمول شروع یائسگی آخر دهه 40 و اوایل دهه 50 زندگی زنان است..
در سالهایی که زنان قابلیت باروری دارند، هورمون های LH, FSH، استرادیول و پروژسترون هر ماه باعث بالغ شدن و آزاد شدن یک تخمک از تخمدان ها می شوند و بستگی به سرنوشت تخمک یا باعث ایجاد خونریزی ماهانه و یا شروع حاملگی می شوند. هرچه به یائسگی نزدیک تر می شویم تولید دوره ای استرادیول و پروژسترون به وسیله تخمدان ها کاهش می یابد.
شروع یائسگی دوره پیش یائسگی یا perimenopause نامیده می شود. پیش یائسگی ممکن است در دهه 40 اتفاق بیفتد ولی امکان وقوع آن در اواخر دهه 30 زندگی نیز وجود دارد. پیش یائسگی پیشرفت تدریجی دارد و ممکن است 2 تا 5 سال طول بکشد تا کامل شود.
در طول دوره پیش یائسگی سطح هورمون ها از یک ماه تا ماه بعد نوسان می کند و تخمک گذاری نامنظم می شود. یک زن ممکن است یک دوره پریود داشته باشد و سپس چند ماه پریود نشود. بعضی از زنان ممکن است در طول دوره پیش یائسگی پریودهایی با شدت و تناوب بیشتر تجربه کنند. زنان در دوره پیش یائسگی باید بدانند که هرچند امکان باردار شدن در این دوره کمتر است ولی هنوز احتمال آن وجود دارد.
زمانی که شخصی 12 ماه را بدون پریود شدن سپری کند، دوره انتقالی کامل فرض می شود و زن وارد دوره پسایائسگی می شود. در این زمان تخمدان ها دیگر استرادیول و پروژسترون تولید نمی کنند، تخمک گذاری متوقف می شود و فرد دیگر باردار نمی شود. اگرچه این اتفاق ها جزو روند طبیعی سالخوردگی است، نگرانی های سلامتی در ارتباط با یائسگی و پسایائسگی وجود دارد.
- سطح کاهش یافته استروژن ممکن است باعث افزایش ریسک استئوپورز شود.
- تغییر در سطح استروژن ممکن است عاملی برای بیماری های قلبی باشد.
- بافت واژن آتروفی می شود که باعث خارش مزمن، خشکی واژن و افزایش احتمال عفونت می شود.
- سطح کاهش یافته استروژن با کاهش سطح کلاژن و الاستین همراه است. این دو پروتئین مسوول استحکام پوست هستند. این امر باعث نازک شدن و خشک شدن پوست و افزایش احتمال صدمه به پوست می شود.
یائسگی در طی روند طبیعی سالخوردگی رخ می دهد ولی ممکن است به دلایلی غیر از بالا رفتن سن نیز اتفاق بیفتد. یائسگی پس از جراحی بعد از برداشتن تخمدان ها به خاطر سرطان تخمدان یا بعد از هیسترکتومی رخ می دهد. این عمل می تواند سبب یائسگی شود چون برداشتن تخمدان ها تولید هرگونه هورمون را متوقف می کند. یائسگی می تواند بر اثر قرار گرفتن در معرض اشعه و شیمی درمانی و اختلال غده هیپوفیز نیز رخ دهد.