آزمایش قند خون ناشتا یا FBS

گلوکز یا قند خون منبع انرژی اولیه برای سلول‌های بدن و تنها منبع انرژی برای مغز و سیستم عصبی می‌باشد. استفاده از گلوکز یا همان قند خون به عنوان منبع انرژی بستگی به انسولین، هورمون تولید شده توسط پانکراس دارد. انسولین انتقال گلوکز به سلول‌های بدن را تسهیل می‌کند و کبد را برای ذخیره انرژی مازاد بدن به عنوان چربی یا ذخیره سازی‌های کوتاه مدت هدایت می‌سازد. بطور معمول بعد از صرف غذا قند خون کمی افزایش می‌یابد. و با آزاد سازی انسولین خون توسط پانکراس به این افزایش پاسخ داده شده و باعث جذب گلوکز توسط سلول‌های بدن و کاهش مقادیر خونی آن می‌گردد. اگر سطح قند خون بلافصله بعد از تمرینات بدنی دچار افت شود هورمون دیگر کبدی به نام گلوکاگون ترشح می‌شود تا باعث بالا رفتن این قند خون شود. اگر این توازن بر هم بخورد و سطح قند خون هم چنان به دلیل عملکرد نامناسب سول های پانکراسی برای تولید انسولین و یا دفاع خود بدن نسب به انسولین، بالا بماند بدن در تلاش برای حل این مشکل سعی در دفع مقادیر مازاد قند از طریق ادرار خواهد کرد. افرادی که قادر به تولید کافی انسولین نباشند که اغلب به دلیل آنتی بادی‌های خودی سیستم ایمنی بر علیه این سلول‌ها می‌باشد فرد به دیابت نوع یک مبتلا خواهند شد. افرادی که نسبت به انسولین تولیدی پانکراس از خود مقاومت نشان می‌دهند ممکن است به پیش دیابت یا دیابت نوع دو مبتلا گردند. برخی از زنان ممکن است دچار بالا رفتن قند خون شده و دیابت بارداری را تجربه نمایند.

FBS در آزمایش خون چیست؟

همانطور که ذکر شد این آزمایش به بررسی سطح گلوکز خون در بدن یا همان بررسی قند خون ناشتا می‎‌پردازد. FBS همان آزمایش fasting blood sugar است و بصورت ناشتا انجام می‌شود تا سطح قند خون مورد ارزیابی قرار گیرد. برای انجام آن لازم است ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتا باشید

تفسیر آزمایش

آزمایش قند خون ناشتا یکی از مناسب ترین راه ها برای پی بردن به وضعیت اولیه قند خون ،بویژه برای افراد مشکوک به دیابت است.علائمی مانند تکرر ادرار ،افزایش حجم ادرار و همچنین خشکی دهان ممکن است نشانشگر اولیه افزایش قند خون و در نهایت یک پیش آگهی برای دیابت باشند.برای اطمینان از حصول نتایج بهتر ،آزمایش باید در شرایط رعایت ناشتایی انجام شود .پزشک شما در صورت مشکوک شدن به دیابت،آزمایشات تکمیلی را درخواست خواهند کرد.

دلایل افزایش قند خون

عواملی مانند دیابت، پاسخ حاد در عفونت، سوختگی، سندروم‌کوشینگ، نارسایی کلیوی، درمان با دیورتیک ها و همچنین پانکراتیت حاد باعث افزایش قند خون می شوند.

دلایل کاهش قند خون

عواملی مانند روزه داری، زیاده روی در مصرف انسولین، بیماری آدیسون باعث کاهش سطح گلوکز خون می شوند.

داروها

داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی، داروهای بلوک کننده بتا، دیورتیک‌ها ،اپی نفرین و لیتیوم باعث افزایش سطح قند خون می‌شوند .همچنین داروهای مانند استامینوفن ، جم فیبروزیل، انسولین ،پروپرانول و همچنین الکل باعث کاهش سطح خون می شوند.